Instytucja Zarządzająca Regionalnym Programem Operacyjnym Województwa Lubelskiego na lata 2007 – 2013 przedstawia poniżej informacje na temat proponowanych zmian Programu.
Po dokonaniu wnikliwej analizy treści RPO WL oraz dotychczasowego przebiegu procesu jego wdrażania, IZ RPO podjęła kluczowe decyzje dotyczące kierunków modyfikacji Programu i na tej podstawie opracowała projekt zmian Programu, obejmujący następujący zakres:
1. Zmiany dotyczące wskaźników postępu rzeczowego polegające na zmniejszeniu wartości docelowych wskaźników na poziomie celu głównego, celów szczegółowych i priorytetów, a także wykreślenia niektórych wskaźników z listy i wprowadzenia w zamian nowych.
Przy opracowaniu projektu zmian Programu w zakresie adekwatności, specyfiki, mierzalności, nazewnictwa, jednostek i wartości docelowych wskaźników IZ RPO brała pod uwagę wyniki przeprowadzonego badania ewaluacyjnego pn. Weryfikacja wartości docelowych wskaźników Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata 2007 – 2013. Celem głównym w/w badania było określenie, na podstawie dotychczas podpisanych umów o dofinansowanie projektów i zrealizowanych projektów, realnie możliwych do osiągnięcia wartości docelowych wskaźników postępu rzeczowego. Po analizie raportu końcowego, zawierającego liczne wnioski i rekomendacje służące poprawie systemu wskaźników, IZ RPO przeprowadziła dodatkowe działania mające na celu ich doprecyzowanie i uszczegółowienie. W szczególności IZ RPO, we współpracy z Lubelską Agencją Wspierania Przedsiębiorczości w Lublinie oraz Beneficjatami Programu, dokonała analizy zrealizowanych wartości wskaźników oraz oszacowała realne wartości wskaźników możliwe do osiągnięcia.
2. Zmiany w planie finansowym Programu - alokacja dodatkowych środków pochodzących z Krajowej Rezerwy Wykonania i dostosowania technicznego oraz realokacje środków między poszczególnymi Osiami Priorytetowymi.
Propozycja podziału dodatkowych środków oraz realokacje w ramach RPO WL
Ponadto zmieniono maksymalne poziomy współfinansowania Osi Priorytetowej II Infrastruktura ekonomiczna (zwiększenie udziału EFRR do 90%), Osi Priorytetowej V Transport (zwiększenie udziału EFRR do 82%) i Osi Priorytetowej IX Pomoc techniczna (zwiększenie udziału EFRR do 100%). Uwzględniono również zmiany w planie finansowym z uwagi na zmianę zobowiązań budżetowych Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego dla RPO WL, wprowadzone rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 539/2010 z dnia 16 czerwca 2010 r. zmieniającym rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006 ustanawiające przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności w odniesieniu do uproszczenia niektórych przepisów oraz w odniesieniu do niektórych przepisów w zakresie zarządzania finansowego.
Dodatkowe środki zostaną włączone do alokacji RPO WL po zakończeniu procesu renegocjacji zapisów programu z Komisją Europejską, nie później niż do 31 grudnia 2011 r. Dopiero po zakończeniu powyższego procesu możliwe będzie uruchomienie właściwych procedur dla projektów, które będą finansowane przy udziale dodatkowych środków.
3. Modyfikacje w zakresie priorytetowych inwestycji drogowych i kolejowych zaplanowanych do realizacji w ramach RPO WL.
W opisie V Osi Priorytetowej Transport RPO WL w pierwotnej jego wersji wskazano, iż priorytetowymi inwestycjami drogowymi zaplanowanymi do realizacji podczas wdrażania Programu są drogi wojewódzkie nr 812, 838, 849 i 830. Część przedmiotowych inwestycji została jednakże zrealizowana ze środków Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego 2004 – 2006, a także ze środków innych niż pochodzące z funduszy strukturalnych (środki z Kontraktu Wojewódzkiego Województwa Lubelskiego, środki własne województwa). W związku z powyższym, IZ RPO podjęła decyzję o wykreśleniu odpowiednich dróg z opisu przedmiotowej Osi Priorytetowej i uznaniu projektów wpisanych do Indykatywnego Wykazu Indywidualnych Projektów Kluczowych jako priorytetowe inwestycje drogowe i kolejowe. Zmiana została dokonana z uwagi na potrzebę przedstawienia w Programie projektów, których realizacja faktycznie odbywa się przy udziale środków europejskich dostępnych w obecnej perspektywie finansowej.
4. Zmiany w zakresie kategorii interwencji.
Ze względu na brak zainteresowania potencjalnych Beneficjentów aplikowaniem o środki na realizację projektów z zakresu transportu multimodalnego, a co za tym idzie brak projektów wpisujących się w tę kategorię interwencji usunięto z Programu kategorię interwencji 26 – Transport multimedialny w ramach V Osi Priorytetowej Transport. Ponadto wprowadzono zmiany dotyczące katalogu kategorii interwencji w ramach Osi Priorytetowej I Przedsiębiorczość i innowacje, II Infrastruktura ekonomiczna oraz VIII Infrastruktura społeczna. Powyższe zmiany (zatwierdzone uprzednio przez Komitet Monitorujący RPO WL) mają jedynie charakter techniczny i zostały wprowadzone w celu poprawy spójności dokumentu.
5. Wprowadzenie do Programu zapisów odnoszących się do jego zgodności z celami i priorytetami Strategii Unii Europejskiej dla Regionu Morza Bałtyckiego.
W dniu 26 października 2009 r. podczas posiedzenia Rady ds. Ogólnych i Stosunków Zewnętrznych Unii Europejskiej została przyjęta Strategia UE dla regionu Morza Bałtyckiego. Deklarowanym celem Strategii jest aktywizacja potencjału, który powstał w regionie Morza Bałtyckiego w wyniku rozszerzenia UE w 2004 r. Cel ten ma być osiągnięty poprzez realizację następujących czterech filarów tematycznych:
- ochrona środowiska;
- dobrobyt;
- dostępność i atrakcyjność regionu;
- zapewnienie bezpieczeństwa i ochrony w regionie.
Realizacja Strategii jest związana m.in. z wykorzystaniem dostępnych środków w ramach programów UE, w szczególności funduszy strukturalnych. Zgodnie z zaleceniami Instytucji Koordynującej RPO do Programu wprowadzone zostały zapisy dotyczące spójności Programu ze Strategią UE RMB z wyszczególnieniem osi i działań realizujących wybrane obszary priorytetowe powyższej Strategii. IZ RPO zidentyfikowała kategorie interwencji wspierane w ramach Programu, wpisujące się w obszary priorytetowe SUE RMB. Stwierdzono, iż na działania wpisujące się w powyższą Strategię przeznaczono w ramach Programu ponad 70% alokacji.
6. Uwzględnienie w treści Programu informacji o dużym projekcie.
W czasie opracowywania Programu nie planowano realizacji projektów dużych w rozumieniu art. 39 Rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006 ustanawiającego przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności i uchylającego rozporządzenie (WE) nr 1260/1999 Zmiana w Programie dotyczy projektu lotniskowego, którego wartość początkowa została określona na 49 mln euro, jednakże w miarę postępu prac wartość inwestycji wzrosła przekraczając kwotę 50 mln euro, co spowodowało zakwalifikowanie projektu jako duży.
7. Wprowadzenie szeregu zmian i modyfikacji mających charakter horyzontalny i techniczny w celu doprecyzowania i ujednolicenia treści Programu.
Zmiany te odnoszą się do zapisów w zakresie: funkcji Instytucji Certyfikującej jako jednej z instytucji zaangażowanych w system realizacji Regionalnego Programu Operacyjnego; przepływów finansowych w ramach systemu wdrażania funduszy europejskich; listy wskaźników kontekstowych dla RPO oraz struktury organizacyjnej systemu wdrażania RPO WL.
Przy opracowywaniu przedstawionych powyżej propozycji zmian w Programie wykorzystano:
• wyniki ewaluacji pn. „Weryfikacja wartości docelowych wskaźników Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata 2007 - 2013", której celem było oszacowanie realnie możliwych do osiągnięcia wartości docelowych wskaźników na poziomie Programu oraz wskazanie rekomendacji w przypadku zidentyfikowanego zagrożenia niskim poziomem realizacji założonych wskaźników,
• wyniki ewaluacji pn. „Analiza zaangażowania i możliwości JST oraz MŚP w aplikowaniu o środki w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata 2007 - 2013", której celem było wskazanie atrakcyjnych dla ww. grup beneficjentów obszarów wsparcia RPO WL, a także możliwości i ewentualnych barier w korzystaniu ze wsparcia w tych obszarach,
• wyniki wewnętrznej analizy systemu monitoringu w zakresie danych dotyczących postępu rzeczowego projektów realizowanych w RPO WL.
Dodatkowo IZ RPO brała pod uwagę następujące elementy:
• stopień realizacji celów i wskaźników działań;
• poziom wydatków na tzw. lizbońskie kategorie interwencji – po dokonaniu ukierunkowania dodatkowych środków oraz realokacji pomiędzy poszczególnymi Osiami Priorytetowymi poziom wydatków na realizację Strategii Lizbońskiej w ramach Programu nie uległ zmianie i wynosi 40,67% łącznej kwoty środków z EFRR;
• kierunki wsparcia określone w dokumencie Ukierunkowanie środków wspólnotowych w ramach krajowych i regionalnych programów operacyjnych (guidance paper);
• kierunki wsparcia określone w dokumencie Europa 2020 Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu;
• potrzeby rozwojowe i modernizacyjne regionu, spójne z wizją rozwoju określoną w dokumentach strategicznych, w tym w Raporcie Polska 2030;
• aktualny i szacowany postęp rzeczowy w danym działaniu/osi oraz wpływ realokacji środków pomiędzy działaniami/osiami na osiągnięcie wartości docelowych wskaźników określonych w programie;
• limity rekomendowane przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego na poszczególne sfery;
• popyt na poszczególne kierunki wsparcia;
• efektywność form wsparcia oferowanych przez poszczególne działania.
Portal finansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata 2007-2013