RPO WL - Regionalny Program Operacyjny Województwa Lubelskiego 2007-2013

30-08-2010

Historia cerkwi wisznickiej sięga 1726 r. Ówczesny budynek cerkwi wykonany był z drewna i pokryty gontem, spłonął w 1780 r. Kolejną cerkiew pw. Św. Jana wzniesiono – także z drewna – w 1783 r. Ta cerkiew była znacznie okazalsza od poprzedniej: trzyczęściowa budowla pokryta dachem gontowym z jedną kopułą po środku, zwieńczoną żelaznym krzyżem. W przedsionku usytuowano chrzcielnicę i rzeźbę ukrzyżowanego Chrystusa. Główny ołtarz był podniesiony o dwa stopnie ponad drewnianą podłogę, a na nim umiejscowiono ikonę Najświętszej Bogarodzicy zasłanianej ikoną Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny. Dwa boczne ołtarze nosiły im. św. Joanny i św. Grzegorza Męczennika. Obok świątyni stała dzwonnica z trzema dzwonami. Ta cerkiew spłonęła doszczętnie w wielkim pożarze Wisznic w dniu 2 czerwca 1836 r.

Zakres prac w obecnym budynku przewidywał m. in.:
•    roboty konserwacyjne i restauracyjne przywracające dawny wygląd wnętrza obiektu (tynki, podłogi, sklepienia, stolarka okienna i drzwiowa, malowanie ścian, renowacja elementów drewnianych)
•    konserwację więźby dachowej, wymiana obróbek blacharskich, malowanie dachu
•    wykonanie instalacji elektrycznej wraz z oświetleniem wewnętrznym i zewnętrznym
•    wykonanie granitowych ciągów komunikacyjnych i wykonanie podjazdów dla osób niepełnosprawnych
•    zakup wyposażenia i sprzętu komputerowego w celu rozwinięcia funkcji kulturalnej i edukacyjnej zabytku
•    utworzenie platformy internetowej służącej promocji turystycznej regionu

Podczas prac renowacyjnych pod podłogą zabytkowej cerkwi unickiej pw. Św. Jerzego i Wniebowzięcia NMP w Wisznicach natrafiono na stare groby. Wezwani archeolodzy pod kierownictwem Pana Mieczysława Bieni wydobyli ponad 30 szkieletów ludzkich oraz kilkadziesiąt innych kości z pochówków wewnątrz świątyni. Obecność tych szczątków tłumaczy historia: do końca XVIII w. praktykowany był zwyczaj grzebania zmarłych wewnątrz świątyń i na ich obrzeżach. Podczas wykopalisk znaleziono również kilkadziesiąt zabytkowych monet, z których najstarsza pochodzi z pierwszej połowy XIV w. Archeolodzy znaleźli również fragmenty naczyń ceramicznych pochodzących prawdopodobnie ze starej, zniszczonej osady słowiańskiej z XI w.

Wielką niespodzianką było odkrycie fundamentów wcześniejszych budowli , w II połowie XVI w. w Wisznicach wybudowano prawosławną cerkiew, którą w późniejszym czasie przejęli unici. Potem zbudowano dwie kolejne cerkwie unickie, które spłonęły – to właśnie pozostałości tych trzech świątyń zostaną  wyeksponowane pod przeszkloną podłogą odrestaurowanego zabytku. Wszystkie znaleziska poddane zostały badaniom archeologicznym i docelowo zostaną zaprezentowane w odrestaurowanej cerkwi, zaś szczątki ludzkie zostały uroczyście pochowane na placu przycerkiewnym.

Głównym celem tego projektu jest poprawa atrakcyjności turystycznej obszaru turystycznego Dolina Zielawy.Realizacja tego projektu w przyszłości pozytywnie wpłynie na rozwój turystyki na tym terenie, co będzie miało przełożenie na poprawę jakości życia społeczeństwa.Po realizacji inwestycji cerkiew będzie pełniła rolę stałej wystawy promującej walory kulturowo – historyczne Wisznic i okolic. Całkowita wartość projektu to: 777 592,52 PLN. Kwota dofinansowania wyniosła: 660 953,64 PLN.